Przejdź do głównej treści

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Pomiń baner

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

KIERUNEK BIOCHEMIA – STUDIA I STOPNIA (LICENCJACKIE)

Jedyne w Polsce studia na kierunku biochemia prowadzone są na Wydziale Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii Uniwersytetu Jagiellońskiego od roku akademickiego 2010/2011, na mocy uprawnienia, nadanego temu Wydziałowi przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w dniu 9 stycznia 2009 r. 

Kierunek studiów biochemia jest unikatowy, zarówno pod względem zakresu nauczania jak i założeń programowych. Koncepcja kształcenia uwypukla centralną rolę biochemii jako dyscypliny naukowej wśród nauk biologicznych. Zajmując się badaniami molekularnych mechanizmów życia, biochemia jest nauką o charakterze interdyscyplinarnym, czerpiącą a zarazem przenikającą wiele innych dyscyplin naukowych takich jak chemia, biologia komórki, mikrobiologia czy genetyka oraz korzystającą z teorii i metod fizyki, umożliwiających badanie skomplikowanych układów biologicznych i ich funkcji.

Oprócz czysto poznawczych aspektów badań biochemicznych, ich wyniki prowadzą do opracowania nowych metod biochemicznych, rzutujących między innymi na rozwój diagnostyki medycznej oraz wpływają na dynamiczny rozwój nowoczesnej farmakologii. Zrozumienie biochemicznych mechanizmów metabolizmu komórkowego umożliwia otrzymywanie nowych skuteczniejszych leków a w rolnictwie nowych środków ochrony roślin. Dzięki poznaniu mechanizmów przekazywania informacji genetycznej i technikom inżynierii genetycznej, biochemia warunkuje ogromny postęp w naukach stosowanych takich jak rolnictwo, medycyna czy biotechnologia.  

Pełna dokumentacja studiów na kierunku biochemia I stopnia, której stan aktualny określa Uchwała Rady Wydziału Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii UJ z dnia 19 czerwca 2018 r., obejmuje:

oraz sylabusy zajęć, zamieszczone w systemie USOSweb UJ

*Plan studiów przedstawiony w postaci tabel zawiera: wykaz przedmiotów obowiązkowych dla każdego z 6 semestrów, numery poszczególnych kursów w systemie USOSweb oraz informacje o rodzaju zajęć (wykład, ćwiczenia, seminarium, konwersatorium), liczbie godzin i punktów ECTS.

Studia trwają trzy lata (6 semestrów) i obejmują zajęcia w łącznym wymiarze minimalnym 2445 godzin. W tym czasie, student jest zobowiązany uzyskać minimum 180 punktów ECTS (European Credit Transfer System). Studia kończą się uzyskaniem tytułu zawodowego licencjata. Warunkiem otrzymania tego tytułu jest:

  • uzyskanie wymaganej liczby punktów ECTS przez zaliczenie przewidzianych w programie studiów przedmiotów kształcenia: 
    - ogólnego (16 punktów ECTS),
    - podstawowego (77 punktów ECTS),
    - kierunkowego (71 punktów ECTS), 
  • odbycie praktyki zawodowej (4 punkty ECTS), 
  • odbycie pracowni licencjackiej (10 punktów ECTS),
  • przedstawienie pozytywnie ocenionej pracy licencjackiej (2 punkty ECTS),  
  • zdanie z wynikiem pozytywnym egzaminu licencjackiego. 

Do przedmiotów kształcenia ogólnego (grupa A) zaliczane są:

  • lektorat 1, najczęściej z języka angielskiego (120 godzin, 8 punktów ECTS),
  • wychowanie fizyczne (60 godzin, 0 punktów ECTS),
  • filozofia (30 godzin, 2 ECTS),
  • ochrona własności intelektualnej (20 godzin, 2 punkty ECTS), 
  • inne przedmioty ogólnouczelniane do wyboru (A-II), w łącznym wymiarze około 55 godzin (4 punkty ECTS).

Pierwsze cztery z wymienionych przedmiotów są obowiązkowe (A-I). Lektorat 1, najczęściej z języka angielskiego, jest obowiązkowy na pierwszym i drugim roku studiów. Wyjątkowo dopuszcza się możliwość zaliczenia języka angielskiego na trzecim roku. Lektorat kończy się egzaminem końcowym na poziomie B2 (TELC – The European Language Certificates). Ocena z egzaminu wliczana jest do średniej ocen ze studiów. Student legitymujący się certyfikatem CAE lub CPE z oceną A lub B jest zwolniony z obowiązku zaliczania lektoratu z języka angielskiego, jednak ma wtedy obowiązek wybrania 120 godzin lektoratu 2 spośród: języka francuskiego, niemieckiego, hiszpańskiego lub rosyjskiego.

W grupie przedmiotów podstawowych (grupa B) większość zajęć jest obowiązkowa (B-I) dla wszystkich studentów i ma na celu dostarczenie uniwersalnych podstaw przyrodniczych niezbędnych w dalszym toku studiów.

Obejmuje ona m.in. matematykę, statystykę, informatykę, bioinformatykę, fizykę i biofizykę (łącznie 25 punktów ECTS) – dające rzetelne podstawy interpretacji danych doświadczalnych uzyskiwanych w laboratorium biochemicznym.

Jako najważniejsze przedmioty biologiczne (łącznie 17 punktów ECTS) wybrano biologię ewolucyjną, ekologię, genetykę, biologię komórki i mikrobiologię.

Intensywne kształcenie w zakresie chemii (łącznie 23 punkty ECTS) obejmuje jej trzy główne działy: chemię ogólną i nieorganiczną, chemię organiczną oraz chemię fizyczną.

Ponadto, studenci dobierają fakultatywne moduły kształcenia podstawowego (B-II, łącznie 10 punktów ECTS), które mogą być przydatne dla późniejszego kształcenia kierunkowego na poziomie zaawansowanym. Przykładowa oferta takich kursów obejmuje podtswy fizjologii człowieka, fizjologię roślin, analitykę chemiczną, podstawy histologii. 

Przedmioty kształcenia kierunkowego (grupa C) podzielone są na dwa poziomy. Poziom pierwszy (C-I) obejmuje obowiązkowe dla wszystkich studentów kursy: kierunki współczesnej biochemii (1 punkt ECTS), podstawy biochemii (15 punktów ECTS) i podstawy biologii molekularnej (7 punktów ECTS).

Dalsze kształcenie, na poziomie C-II, odbywa się w blokach tematycznych poświęconych najważniejszym działom biochemii, które student wybiera stosownie do swoich zainteresowań
Konieczny jest wybór trzech bloków tematycznych (w każdym konieczne jest uzyskanie 16 punktów ECTS). Oferowanych jest 8 takich bloków, reprezentujących główne działy współczesnej biochemii:  
  • Blok B1: Biochemia i genetyka molekularna mikroorganizmów,  
  • Blok B2: Biochemia fizyczna i strukturalna,                                   
  • Blok B3: Biochemia analityczna i stosowana,
  • Blok B4: Biochemia i genetyka molekularna roślin, 
  • Blok B5: Biochemia komórki,
  • Blok B6: Biochemia człowieka,
  • Blok B7: Genetyka molekularna i inżynieria genetyczna,       
  • Blok B8: Chemia biomolekuł. 

Do końca drugiego roku studiów student zobowiązany jest odbyć praktykę zawodową, w wymiarze 120 godzin (3 tygodnie). Za zaliczenie praktyki z opinią pozytywną student otrzymuje 4 punkty ECTS. Studenci samodzielnie organizują swoje praktyki, m.in. na podstawie listy miejsc praktyk dostępnej w Sekretariacie WBBiB ds. studenckich. Najczęściej studenci odbywają praktyki w polskich laboratoriach naukowych i diagnostycznych lub w firmach sektora life science. Korzystają także ze staży Erasmus+ Praktyki i z innych zagranicznych staży wakacyjnych.

Wyjątkowo, praktyka wakacyjna może się odbyć w jednym z laboratoriów WBBiB.

Najpóźniej do końca czwartego semestru student zobowiązany jest wybrać temat pracy licencjackiej i opiekuna naukowego (wybór tematu pracy i opiekuna należy zgłosić w Sekretariacie ds. studenckich składając odpowiedni formularz). 

Opiekunem licencjusza może być pracownik naukowo-dydaktyczny lub naukowy Wydziału Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii lub Wydziału Chemii UJ z tytułem profesora, stopniem doktora habilitowanego lub (za zgodą Rady Wydziału) stopniem doktora, prowadzący badania naukowe z zakresu biochemii. Lista potencjalnych opiekunów znajduje się w Sekretariacie.

W porozumieniu z opiekunem student uzgadnia wybór dodatkowych przedmiotów (wybór kursów należy zgłosić w Sekretariacie ds. studenckich składając odpowiedni formularz). Opiekun organizuje i nadzoruje prowadzone przez studenta doświadczenia laboratoryjne oraz nadzoruje przygotowywanie pracy licencjackiej.

Praca licencjacka ma być rozwiązaniem określonego problemu naukowego z zakresu biochemii, opracowanym w formie pisemnej zgodnie z regułami stosowanymi dla oryginalnych artykułów naukowych w dyscyplinie biochemii. Praca musi zawierać wyniki badań eksperymentalnych o charakterze biochemicznym, przeprowadzonych przez studenta w ramach pracowni licencjackiej. Typowy układ pracy obejmuje rozdziały: wstęp teoretyczny, materiały i metody, wyniki, dyskusja. 

Praca licencjacka jest kwintesencją podstawowej zasady obowiązującej w procesie dydaktycznym prowadzonym na WBBiB UJ – ścisłego powiązania kształcenia studentów z ich angażowaniem w rzeczywistą pracę naukową. Polega to często na współdziałaniu studenta z wykonawcami projektów badawczych prowadzonych przez określony zespół naukowy – zapewnia to wysoki poziom merytoryczny pracy licencjackiej. W szeregu przypadkach owocuje to uzyskaniem przez licencjata wyników, które mogą by włączone do publikacji naukowej, co najmniej rangi komunikatu zjazdowego, a której student staje się współautorem.

Studenci kierunku biochemia I stopnia mogą korzystać z krajowych i zagranicznych stypendiów naukowych i staży. Udział w tego typu programach wymaga zgody opiekuna naukowego i kierownika studiów oraz starannego zaplanowania toku studiów. Regulamin wyjazdu na staże jest dostępny w osobnej podzakładce.

Plan studiów w układzie tabelarycznym, z podziałem na 6 semestrów, zawierający informacje o numerze kursu w systemie USOSweb, rodzaju zajęć (wykład, ćwiczenia, seminarium, konwersatorium) oraz liczbie godzin i punktów ECTS jest dostępny w części pt. Podstawy formalne i pełna, aktualna dokumentacja studiów.

Pierwszy rok studiów

Celem kształcenia w tym roku jest nabycie wiedzy podstawowej, niezbędnej dla dalszego studiowania biochemii niezależnie od wybieranego wariantu. Plan studiów obejmuje większość obowiązkowych modułów kształcenia podstawowego (B-I), a ponadto niewielką liczbę godzin modułów kształcenia ogólnego (A-I i A-II). 

Drugi rok studiów

Celem kształcenia w tym roku jest opanowanie podstaw biochemii i biologii molekularnej oraz uzupełnienie wiedzy podstawowej o moduły kształcenia, niezbędne dla studiowania zaawansowanych działów biochemii. 
Plan studiów obejmuje pozostałą część modułów kształcenia ogólnego (A-II), pozostałe obowiązkowe moduły kształcenia podstawowego (B-I), wszystkie fakultatywne moduły kształcenia podstawowego (B-II) oraz obowiązkowe moduły kształcenia kierunkowego (C-I), tzn.: (w semestrze zimowym) podstawy biochemii i przegląd kierunków współczesnej biochemii (ma on ułatwić studentowi wybór bloków tematycznych przewidzianych na III roku) oraz (w semestrze letnim) podstawy biologii molekularnej. Ponadto do końca drugiego roku student odbywa praktykę zawodową trwającą 3 tygodnie (120 godzin). 

Trzeci rok studiów

Celem kształcenia w tym roku jest zdobycie wiedzy i umiejętności z działów tematycznych biochemii na poziomie zaawansowanym (C-II) oraz przygotowanie pracy licencjackiej. Plan studiów obejmuje fakultatywne moduły kształcenia zestawione w bloki tematyczne, pracownię licencjacką oraz przygotowanie pracy licencjackiej.

Wykaz prowadzonych zajęć

Przedmioty kształcenia ogólnego (grupa A)
(A-I) Obowiązkowe przedmioty kształcenia ogólnego:

  • Lektorat 1, najczęściej z języka angielskiego (120 godz., 8 ECTS)
  • Wychowanie fizyczne (60 godz., 0 ECTS)
  • Filozofia – kurs dla I roku biochemii (30 godz., 2 ECTS)
  • Ochrona własności intelektualnej (20 godz., 2 ECTS)

(A-II) Przedmioty zajęć ogólnouczelnianych do wyboru (4 ECTS), np.:

  • Lektorat 2, język francuski, niemiecki, hiszpański lub rosyjski (60 godz., 4 ECTS)
  • Matematyka – zajęcia wyrównawcze (36 godz., 2 ECTS)
  • Podstawy ekonomii i zarządzania jakością (30 godz., 2 ECTS)
Przedmioty podstawowe (grupa B)
(B-I) Obowiązkowe przedmioty podstawowe:
  • Matematyka dla I roku biochemii (75 godz., 6 ECTS)
  • Informatyka (45 godz., 3 ECTS)
  • Chemia ogólna i nieorganiczna dla I roku biochemii (105 godz., 9 ECTS)
  • Biologia komórki – kurs dla biochemików (90 godz., 8 ECTS)
  • Genetyka – wykłady (30 godz., 2 ECTS)
  • Fizyka I dla I roku biochemii (60 godz., 5 ECTS)
  • Statystyka – kurs dla I roku biochemii (30 godz., 3 ECTS)
  • Chemia organiczna dla studentów I roku biochemii (105 godz., 9 ECTS)
  • Biologia ewolucyjna (30 godz., 2 ECTS)
  • Ekologia (30 godz., 2 ECTS)
  • Chemia fizyczna – kurs dla II roku biochemii (75 godz., 5 ECTS)
  • Biofizyka – kurs dla II roku biochemii (60 godz., 5 ECTS)
  • Mikrobiologia – kurs dla II roku biochemii (45 godz., 3 ECTS)
  • Bioinformatyka dla biochemików (40 godz., 3 ECTS)
  • Bioetyka – kurs dla studentów biochemii (30 godz., 2 ECTS)
(B-II) Przedmioty podstawowe do wyboru (10 ECTS), np.:
  • Fizjologia roślin (30 godz., 3 ECTS)
  • Fizjologia roślin – ćwiczenia laboratoryjne (60 godz., 5 ECTS)
  • Podstawy fizjologii człowieka (60 godz., 4 ECTS)
  • Analityka chemiczna (60 godz., 5 ECTS)
  • Podstawy histologii (45 godz., 3 ECTS)
  • Choroby zakaźne, broń biologiczne i bioterroryzm (30 godz., 3 ECTS)
Przedmioty kierunkowe (grupa C)
(C-I) Obowiązkowe przedmioty kierunkowe:
  • Kierunki współczesnej biochemii (30 godz., 1 ECTS)
  • Podstawy biochemii (180 godz., 15 ECTS)
  • Podstawy biologii molekularnej (90 godz., 7 ECTS)
  • Pracownia licencjacka (120 godz., 10 ECTS) 

(C-II) Przedmioty kierunkowe do wyboru*.
* Kursy zebrane są w bloki tematyczne. Udział w dowolnym z bloków pozwala uzyskać co najmniej 16 punktów ECTS. Student wybiera przynajmniej trzy bloki spośród 8 zaprezentowanych poniżej. 

Bloki tematyczne
Blok B1. Biochemia i genetyka molekularna mikroorganizmów 

  • Biochemia i fizjologia mikroorganizmów (75 godz., 7 ECTS)
  • Mikrobiologia ekologiczna dla studentów biochemii (15 godz., 1 ECTS)
  • Biologia molekularna prokariontów (60 godz., 4 ECTS)
  • Praktikum z genetyki molekularnej bakterii (50 godz., 3 ECTS)
  • Bakteryjne choroby infekcyjne (30 godz., 2 ECTS)
  • Wirusologia molekularna (15 godz., 1 ECTS)
Blok B2. Biochemia fizyczna i strukturalna 
  • Biochemia fizyczna (105 godz., 8 ECTS)
  • Podstawy modelowania molekularnego biocząsteczek - kurs dla kierunku biofizyka (60 godz., 4 ECTS)
  • Chemia i struktura kwasów nukleinowych (30 godz., 3 ECTS)
  • Proteomika (30 godz., 2 ECTS)
  • Biofizyka lipidów i błon biologicznych (30 godz., 2 ECTS)
  • Biofizyka komórki (45 godz., 3 ECTS)
Blok B3. Biochemia analityczna i stosowana 
  • Biochemia analityczna (75 godz., 6 ECTS)
  • Preparatyka i analityka białek (65 godz., 5 ECTS)
  • Wstęp do bionanotechnologii (45 godz., 3 ECTS)
  • Białka immobilizowane (15 godz., 1 ECTS)
  • Chromatografia gazowa (30 godz., 2 ECTS)
  • Chemia białek (30 godz., 2 ECTS)
  • Białka rekombinowane (15 godz., 1 ECTS)
Blok B4. Biochemia i genetyka molekularna roślin
  • Praktikum z genetyki molekularnej roślin (60 godz., 4 ECTS)
  • Metody fluorescencyjne w biochemii roślin (30 godz., 2 ECTS)
  • Bioenergetyka procesów fotosyntetycznych (30 godz., 2 ECTS)
  • Biochemia roślin (75 godz., 7 ECTS)
  • Fitochemia (30 godz., 2 ECTS)
  • Biochemiczne mechanizmy aklimatyzacji roślin do warunków środowiskowych (30 godz., 2 ECTS)
Blok B5. Biochemia komórki 
  • Biochemia komórki (75 godz., 6 ECTS)
  • Sygnalizacja komórkowa (60 godz., 5 ECTS)
  • Biochemia cyklu komórkowego (15 godz., 1 ECTS)
  • Biosynteza białka (30 godz., 3 ECTS)
  • Practicum z cytochemii (40 godz., 2 ECTS)
  • Biofizyka komórki (45 godz., 3 ECTS)
Blok B6. Biochemia człowieka 
  • Analiza biochemiczna w medycynie (45 godz., 4 ECTS)
  • Immunologia dla biochemii (60 godz., 5 ECTS)
  • Wpływ toksycznych czynników środowiska na komórki (15 godz., 1 ECTS)
  • Biochemia medyczna (90 godz., 7 ECTS)
  • Neurochemia (60 godz., 4 ECTS)
  • Biomateriały w inżynierii komórki (15 godz., 1 ECTS)
Blok B7. Genetyka molekularna i inżynieria genetyczna 
  • Genetyka molekularna i inżynieria genetyczna (105 godz., 8 ECTS)
  • Geny i choroby genetyczne (30 godz., 3 ECTS)
  • Diagnostyka molekularna (50 godz., 3 ECTS)
  • Biologia molekularna nowotworów człowieka (30 godz., 2 ECTS)
Blok B8. Chemia biomolekuł 
  • Struktura przestrzenna białek (30 godz., 2 ECTS)
  • Analiza spektroskopowa związków naturalnych (30 godz., 3 ECTS)
  • Analiza spektroskopowa związków naturalnych – laboratoria (30 godz., 3 ECTS)
  • Krystalochemia białek (60 godz., 5 ECTS)
  • Struktura i funkcja małych biocząsteczek (15 godz., 1 ECTS)
  • Bioobrazowanie (15 godz., 1 ECTS)
  • Wybrane metody biofizyczne w medycynie (15 godz., 1 ECTS)